Con dê
Chuyện kể: Hai con dê qua cầu
Trong một khu rừng nọ có hai con dê sinh sống, một con dê trắng, một con dê đen. Dê trắng sống cuộc đời sung sướng, có kẻ hầu người hạ.Khi tắm nó cũng có người phục vụ:
– Giúp việc đâu, đến đây mau lên, con voi là giúp việc cho dê mau chóng chạy đến.Thế ngươi không định phục vụ ta tắm vòi hoa sen hay sao? Chẳng lẽ ngày nào ta cũng phải nhắc hay sao? Từ mai mỗi khi ta tắm ngươi phải chuẩn bị sẵn sàng trước, đã hiểu chưa?
– Vâng, tôi hiểu thưa ngài!
– Hãy phun nước đi!
Con voi lấy vòi hút nước và phun lên người dê trắng phục vụ nó tắm, nó rất thích tắm kiểu này. Trong khi đó dê đen chăm chỉ tập thể thao cho khỏe mạnh và minh mẫn, ngày nào nó cũng tập tành. Nó ăn sáng với sữa và trứng.
Trong khu rừng, có hai quả núi nối với nhau bằng một cái cầu treo, bắc qua con sông. Cái cầu treo hẹp đến nỗi hai người không thể qua cầu cùng một lúc được. Một ngày kia, dê trắng muốn đi chơi. Nó gọi người hầu:
– Hãy chuẩn bị xe ngựa cho ta, ta muốn dạo chơi một lát.
– Vâng thưa ngài, tôi sẽ chuẩn bị sẵn sàng
Dê trắng lên xe ngựa đi dạo, nó ngồi khoan khoái ngắm cảnh trên cỗ xe do ngươi hầu kéo đi. Chúng đi đến cây cầu treo bắc qua sông. Dê trắng ngồi chễm trệ trên xe, nó nhìn sang đầu cầu bên kia. Hóa ra dê đen cũng đang di dạo, nó ngồi trên cỗ xe do người hầu kéo, đang ở trên đầu cầu bên kia.
Dê đen nói “Hãy chờ chút, để tôi sang trước”.
Dê trắng không chịu “Hãy để ta sang trước. Ta đang vội đây”.
Dê đen đáp: “Ta không có thời gian đâu”.
Dê trắng đáp lại “Kệ ngươi, ta sẽ không nhường đâu”.
Cả hai con dê không con nào chịu nhường cả.
– Hãy lùi lại để ta qua trước.
– Còn lâu ta mới chịu lùi.
Chúng cứ cho xe đi tiếp ra giữa cầu. Hai con dê hầu cận sợ hãi. Con dê trắng nói: “Hãy để ta xuống, xem ai sẽ thắng nhé”. Hai con dê cãi nhau gay gắt, không con nào chịu con nào cả. Chúng tức quá nên lao vào húc nhau, húc không ngừng nghỉ.Hai con dê hầu cận chỉ dám đứng nhìn không dám vào can. Hai con dê húc nhau hăng quá nên chúng rơi xuống dưới sông. Vì dòng sông sâu và nước chảy xiết quá nên cả hai con đều bị chết đuối.
*******************************************Dê là loài động vật nhai lại, chân có móng thuộc họ Bovidae. Chúng là loài gia súc, có sau chó và có lẽ cùng thời với cừu, được nuôi để lấy thịt dê, sữa dê và da dê. Đây là giống gia súc có khả năng sinh sản cao, cho nhiều thịt, mắn đẻ, và là một đối tượng của việc chăn nuôi gia súc lấy sữa. Dê sinh sống ở khắp nơi, từ những vùng nóng như châu Phi đến những vùng lạnh như châu Âu, từ vùng đồng bằng cho đến vùng đồi núi.
Ngoài ra dê còn được phân làm hai nhóm là dê hoang và dê nhà:
- Dê hoang (Capra aegagrus) hay dê núi, dê rừng sống thành bầy đàn và sống ở những môi trường như rừng, đồi núi...
- Dê nhà (Capra aegagrus hircus) cũng sống thành bầy đàn nhưng được con người chăn nuôi và sống ở chuồng, hoặc một vùng đất của chủ đàn dê được chăn nuôi ở vùng đất đó... Dê nhà nuôi để khai thác những giá trị kinh tế có từ dê.
Dê có một bộ lông tơ mịn bao phủ khắp người. Bộ lông có thể chỉ có một màu hoặc nhiều màu, thường là màu đen, xám, trắng, nâu... Lông dê dài ngắn tùy theo loài và tùy theo các địa điểm địa lý khác nhau mà chúng sống, ví dụ như những loài dê sống ở vùng nóng thì lông ngắn và thưa, còn những loài dê sống ở vùng lạnh thì lông dài và rậm hơn (như ở các vùng đồi núi hoặc những nơi cao hơn mực nước biển). Ở đa số các loài dê thì giống đực có sừng còn giống cái thì không. Sừng dê có nhiều hình dáng (cong ngược về phía sau, thẳng đứng, uốn cong hình trôn ốc...).
Dê thuộc loại súc vật nhai lại như trâu, bò, cừu... Bộ máy tiêu hóa của dê được cấu tạo để có thể tiêu hóa được đủ loại thức ăn khác nhau (như vỏ cây, các loại cây cằn cỗi...). Miệng của dê tuy nhỏ nhưng môi lại rất mềm nên có thể gặm được nhiều loại thức ăn (như cỏ, cành, lá, gai góc, vỏ cây...). Lưỡi dê có nhiều loại gai thịt là đầu dây thần kinh khác nhau, các gai này không những phân biệt được mùi vị mà còn có thể ước lượng được độ cứng, mềm của thức ăn.
Hàm trên không có răng cửa nhưng thay vào đó là một khối xương lớn, có thể coi như một răng cửa lớn đối diện với 8 răng cửa ở hàm dưới. Dê dùng răng cửa ở hàm dưới cắt nhỏ những đồ ăn dài và cứng (như cành, bụi cây...) bằng cách nghiến vào khối xương ở hàm trên, sau đó dùng 12 cặp răng hàm để nghiền thêm. Khi ăn, dê dùng lưỡi để vơ lấy đồ ăn. Dê không nhai kỹ mà chỉ nhai sơ qua rồi nuốt nhanh.
Dạ dày của dê là một cơ quan rất lớn, dung tích có thể lên tới 30 lít chiếm hết xoang bụng bên trái, được chia thành 4 ngăn với các chức năng riêng biệt, có thể coi như 4 dạ dày nhỏ. Bốn túi này có kích thước và công dụng khác nhau, gồm:
- Dạ cỏ là túi lớn nhất, chiếm khoảng 80% thể tích toàn dạ dày dùng để chứa thức ăn vừa nuốt vào.
- Dạ tổ ong là túi nhỏ nhất, dung tích chiếm khoảng 1-2 lít toàn dạ dày, mặt trong có nhiều ô năm góc, dùng để nghiền thức ăn.
- Dạ lá sách lớn hơn dạ tổ ong, mặt trong có nhiều lá thịt mỏng xếp lại (như các trang sách), dùng để ép thức ăn thu hút những chất dinh dưỡng dưới thể lỏng.
- Dạ múi khế dài khoảng 40 cm có nhiều tuyến tiêu hóa và mạch máu nên mềm và xốp.
Thức ăn sau khi qua 4 túi của dạ dày sẽ được chuyển tới ruột non gồm các tuyến nhỏ để hấp thụ chất dinh dưỡng nuôi cơ thể, phần dư thải còn lại sẽ được tống xuống ruột già để bài tiết ra ngoài.
Dê là loài động vật có khả năng sinh sản rất nhanh (hơn cả bò, trâu...). Đa số các loài dê đến 6-8 tháng tuổi là đến tuổi động dục. Thời gian dê mang thai khoảng 140 ngày.
Nguồn: Internet
