Con chuồn chuồn ngô
Chuyện kể: Sự tích con chuồn chuồn
Ngày ấy trong một khu rừng có cái đầm nước thật to, mỗi con vật được phân công một việc. Riêng Chuồn Chuồn được mọi vật giao nhiệm vụ trông coi thời tiết. Khốn nỗi, Chuồn Chuồn làm được chăng hay chớ, chẳng chăm chỉ, đã vậy lại còn lười. Mọi vật lo nhất là chỗ trú thân. Hàng ngày Tò Vò cố kiếm đất để xây những tổ đất thật to. Ve Sầu thì đi tìm những hốc cây chắc chắn. Còn Kén Tằm thì cố sức nhả tơ làm những tổ kén dầy không sợ gió bão…Trong khi ấy, Chuồn Chuồn vẫn mãi rong chơi, không để ý làm tổ. Tò Vò thấy vậy cũng đôi lần nhắc nhở Chuồn Chuồn:
– Chuồn Chuồn ơi! Phải chú ý làm tổ thôi, chứ đến lúc có gió bão làm sao mà tránh.
Chuồn Chuồn trả lời rất chủ quan:
– Tò Vò có đôi cánh nhỏ, bay kém sợ gió bão mới phải làm tổ. Chứ như tôi đây, cánh nhiều này, mắt nhìn rộng này, bay khắp nơi được này… chẳng có gì phải sợ cả. Bão đến là tôi biết liền, bay tránh chỗ khác vẫn còn kịp.
Nói rồi, Chuồn Chuồn lại bay nhởn nhơ coi như không nghe thấy những lời khuyên của bạn bè.
Khuyên mãi mà Chuồn Chuồn không nghe, các con vật xung quanh đầm nước ấy không để ý đến Chuồn Chuồn nữa. Chúng đi tìm những chỗ trú ẩn tốt nhất phòng khi có bão đến.
Vài hôm sau, đúng vào cái buổi Chuồn Chuồn được phân công bay lên cao theo dõi gió, mây có gì lạ để báo cho mọi vật biết thì Chuồn Chuồn lại cụp cánh ngủ mê mệt dưới cánh hoa sen, sau một ngày rong chơi mê mãi.
Đúng thời khắc ấy, gió bão nổi lên.
Bão lớn kéo đến thật bất ngờ, mây đen trên bầu trời cuồn cuộn kéo đến, chẳng mấy chốc cả bầu trời đen kịt. Gió thổi từng cơn, từng cơn rồi ào ào như muốn quét tất cả mọi vật trên mặt đất. Mưa mỗi lúc một nặng hạt, rồi sầm sập, sầm sập như thác đổ. May cho Tò Vò đã có một cái tổ chắc chắn nên nó trú trong đó không hề hấn gì. Kén Tằm cũng có một cái tổ to bám chắc vào một cành cây, nên mưa gió có lớn cũng không làm cho cái tổ đó rơi xuống đất. Còn Ve Sầu nằm rất yên ổn trong một hốc cây lớn. Trong khi đó…
Khổ thân cho Chuồn Chuồn, khi gió bão đến, nó vẫn còn ngủ không biết trời đất. Phải mãi một lúc sau gió, mưa to quá, Chuồn Chuồn mới tỉnh ngủ. Quá hoảng sợ, Chuồn Chuồn vội cất cánh bay lên tìm chỗ trú. Nhưng tìm ở đâu bây giờ? Khi những chỗ trú tốt nhất mọi con vật đã làm tổ, hơn nữa gió bão mịt mù không tìm ra phương hướng, Chuồn Chuồn cứ bay loạng quạng, đôi cánh của Chuồn Chuồn bị nước mưa đánh cho tơi tả. Cứ bay nữa thì chết, Chuồn Chuồn ghé vội đậu lên một cành cây, cất tiếng cầu cứu:
– Các bạn ơi! Cứu tôi với… cứu tôi với…
Đang nằm trong tổ tránh mưa, nghe thấy tiếng kêu cứu của Chuồn Chuồn, Tò Vò bật dậy, nghĩ: "Phải cứu bạn Chuồn Chuồn thôi!". Rồi Tò Vò vội bay ra khỏi tổ bất chấp lúc ấy trời đang mưa to, gió đang thổi mạnh. Ve Sầu cũng nghe thấy tiếng kêu cứu của Chuồn Chuồn, nó thò đầu ra khỏi hốc cây quan sát, thấy hành động dũng cảm của Tò Vò, Ve Sầu ũng bay theo.
Tò Vò và Ve Sầu dìu được Chuồn Chuồn vào chỗ trú, làm những động tác hồi sức làm cho Chuồn Chuồn tỉnh lại. Nhờ sự cứu giúp kịp thời của Ve Sầu và Tò Vò, Chuồn Chuồn đã qua được tai nạn nguy khốn. Chuồn Chuồn nhìn hai bạn với sự hàm ơn, nói thật lòng:
– Các bạn đã vì mình mà không sợ nguy đến tính mạng. Mình biết ơn các bạn lắm.
Ve Sầu nói:
– Giá như mà bạn nghe lời chúng tôi, chịu khó một tý, làm một cái tổ thật tốt thì đâu gặp phải chuyện như thế này.
Chuồn Chuồn chớp chớp mắt có vẻ ân hận. Tò Vò nói giọng buồn buồn:
– Cũng giá như … Chuồn Chuồn chịu khó quan sát thời tiết, dự báo trước được gió bão thì đâu đến nỗi…
Đến lúc này Chuồn Chuồn mới thấm thía những sai lầm của mình và hứa với tất cả sẽ không bao giờ mắc lại những sai lầm ấy nữa.
Vì thế bây giờ chúng ta thấy Chuồn Chuồn rất chăm chỉ việc dự báo thời tiết hết ngày này qua ngày khác, đến độ người ta phải đặt thành câu ca dao:
Chuồn Chuồn bay thấp thì mưa
Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm
Còn riêng việc tìm chỗ để làm tổ, Chuồn Chuồn không làm được. Mọi chỗ tốt làm tổ không còn. Vì thế Chuồn Chuồn vẫn cứ đi tìm.
Cũng chính vì thế mà bây giờ Chuồn Chuồn không bao giờ đậu lâu được một chỗ, cứ đi tìm kiếm cả ngày, lúc thì ở đầm sen, lúc lại ở bờ ao…
Chuồn Chuồn còn đi tìm chỗ làm tổ cho mình vất vả lắm. Chẳng biết bao giờ mới có!
*******************************Chuồn chuồn ngô hay chuồn chuồn chúa là tên gọi phổ thông cho các loài côn trùng thuộc phân bộ Epiprocta, hay theo nghĩa hẹp thuộc cận bộ Anisoptera. Các loài này đặc trưng bởi cặp mắt kép lớn, hai cặp cánh trong suốt, và thân bụng dài.
Chuồn chuồn là những sát thủ săn mồi khét tiết kể cả trong giai đoạn ấu trùng. Chuồn chuồn ngô trưởng thành ăn những con mồi lớn hơn như nhện, bọ ngựa bọ xít… và thậm chí tiêu diệt cả đồng loại. Chuồn chuồn ngô có khả năng săn mồi trên không siêu hạng, một bậc thầy về bay lượn. Ấu trùng ăn lăng quăng, cá nhỏ và bao gồm côn trùng nhỏ khác.
Chuồn chuồn ngô trải qua quá trình biến thái không hoàn toàn gồm ba giai đoạn: trứng, ấu trùng và trưởng thành.Chuồn chuồn giao phối khá phức tạp, chúng nhào lộn trên không cùng nhau, và con đực xuất tinh trên không.
Sau khi giao phối, con chuồn chuồn đẻ trứng ở nơi gần nước. Tùy thuộc vào loài, trứng có thể mất từ vài ngày đến hơn một tháng để nở. Trong mùa đông trứng không nở và đợi đến mùa xuân khi nhiệt độ ấm lên chúng mới bắt đầu cuộc sống mới.
Ấu trùng sống trong nước và lột da nhiều lần để phát triển, có thể hơn chục lần lột da. Ở những vùng nhiệt đới, quá trình lột da chỉ mất một tháng. Trong khi ở vùng ôn đới, giai đoạn này lâu hơn đáng kể, thậm chí kéo dài vài năm.
Khi ấu trùng bắt đầu sẵn sẵn cho giai đoạn trưởng thành ấu trùng ngoi lên khỏi mặt nước và tìm kiếm một cành cây hoặc một tán lá. Nó lột da lần cuối cùng, và con trưởng thành xuất hiện, trông nhợt nhạt. Nó đứng yên một lúc cho cơ thể khô lại và bắt đầu bay đi tìm bữa ăn.
Chuồn chuồn ngô có thể điều khiển mối cánh trong 4 cánh một cách độc lập, cho chúng khả năng bay lượn trên không tinh tế. Để ý những con chuồn chuồn ngoài ao, chúng có thể thực hiện động tác bay dọc lên và xuống.
Đôi mắt to lớn của chuồn chuồn ngô có khoảng 30.000 thấu kính (gọi là ommatidia). Não bộ của chúng hầu như chỉ xử lý các thông tin hình ảnh, tầm nhìn của một con chuồn chuồn gần như là một 360°. Nơi duy nhất mà nó không thể nhìn thấy là ngay phía sau lưng. Với con mắt sắc bén và khả năng cơ động khéo léo trong không trung, chuồn chuồn rất khó để bắt.
Chuồn chuồn ngô sống trên khắp thế giới, bất cứ nơi nào có nước để chúng sinh sản.
Có khoảng 2.800 loài chuồn chuồn ngô trên toàn thế giới, với hơn 75% sống ở vùng nhiệt đới. Khoảng 300 loài chuồn chuồn sinh sống ở Hoa Kỳ và Canada.
Chuồn chuồn ngô đực thường có một cặp gọng kiềm ở phía sau đầu, và một phần phụ dưới của phần bụng thứ mười (gọi là epiproct). Chuồn chuồn cái đẻ trứng bằng cơ quan sinh sản.
Ấu trùng chuồn chuồn ngô là những loài thủy sinh, chúng thường có thân hình mảnh dẻ. Ấu trúng hít thở thông qua mang được đặt trong trực tràng (điều này có phần thú vị), chúng đẩy cơ thể tới bằng cách giải phóng một lượng nước ra ngoài thông qua hậu môn.
Nguồn: Internet
